यशोगाथा ...बांबू इंडिया मिशन:BAMBOO INDIA MISSION हे उत्पन्नासाठी नाही, तर परिणामांकरिता आहे .! It’s not for the income, but for the outcome.

बांबू इंडिया मिशन:BAMBOO INDIA MISSION

हे उत्पन्नासाठी नाही, तर परिणामांकरिता आहे .!

It’s not for the income, but for the outcome.

 

बांबू हे मजबूत  लाकूड मानले जाते. बांबू हे ग्रहावरील सर्वात मोठे गवत आहे. मूळ प्रजाती सर्व खंडांवर (अंटार्क्टिका वगळता), दक्षिण पॅसिफिक बेटांपासून हिमालय पर्वतापर्यंत आढळतात.बांबू सामान्यतः त्याच्या आयुष्याच्या पहिल्या 12 महिन्यांत त्याची पूर्ण उंची आणि रुंदी गाठतो. पुढील काही वर्षांमध्ये तिची सेल भिंत घट्ट होत राहते आणि बळकट होत राहते जोपर्यंत ती उच्च परिपक्वतेपर्यंत पोहोचत नाही, साधारणपणे 5 ते 7 वर्षांच्या दरम्यान. बांबू मजबूत असतो, कॉंक्रिटचा दाब आणि पोलादाच्या ताकद-ते-वजन गुणोत्तरासह.

त्याच्या तीन वर्षांच्या वाढ चक्र आणि कार्बन जप्तीसह, हे एक अद्वितीय कार्यक्षम आणि जबाबदार संसाधन आहे. शाश्वत लाकूड देखील एक प्रामाणिक बांधकाम साहित्य म्हणून बांबूशी तुलना करू शकत नाही.

फार कमी लक्ष दिल्यास, बांबूचा अंकुर तीन वर्षांत एक संरचनात्मक स्तंभ बनू शकतो आणि ती इमारत आयुष्यभर मजबूत राहू शकते. जरी बांबू पारंपारिकपणे संपूर्ण आशियामध्ये वापरला जात असला तरी नवीन उपचार पद्धतींनी त्याला दीर्घ आयुष्य दिले आहे. स्थानिक स्त्रोतांकडून निवडकपणे कापणी केलेल्या बांबूइंडियावर पर्यावरणीय उपचार केले जातात, नंतर त्याच्या टिकाऊपणा आणि अखंडतेची पुष्टी करण्यासाठी प्रयोगशाळेत चाचणी केली जाते .प्रत्येक प्लास्टिक टूथब्रशचा पर्यावरणावर परिणाम होतो. जगात दरवर्षी एक अब्जाहून अधिक प्लास्टिकचे टूथब्रश फेकले जातात, त्यातून दरवर्षी 50 दशलक्ष पौंड कचरा निर्माण होतो. समस्येचा भाग होऊ नका. तुमचे प्लास्टिक टूथब्रश रिसायकल करा, जगाला थोडे हिरवे बनवा आणि आजच तुमचा स्वतःचा पृथ्वीला अनुकूल बांबू टूथब्रश मिळवा!!!

बांबू इंडिया प्लास्टिक कचरा कमी करण्याच्या उद्देशाने उच्च दर्जाची बांबू उत्पादने बनवते आणि विकते

§ भारत हा जगातील दुसरा सर्वात मोठा बांबू पिकवणारा देश आहे.

§ बांबू ही जगातील सर्वात वेगाने वाढणारी वनस्पती आहे.

§ हंगामात ते दररोज 1.5 फूट पर्यंत वाढते

§ ते स्टीलसारखे मजबूत आहे आणि फक्त 4 वर्षांच्या कालावधीत तयार आहे.

§ भारतात बांबूच्या १३६ हून अधिक प्रजाती आहेत

§ भारत केवळ 4% जागतिक बांबू उत्पादन निर्यात करतो.

§ भारत आयात करतो रु. 3600 कोटी बांबू उत्पादने

बांबू इंडिया मिशन हे 15 ऑगस्ट 2016 रोजी पुण्यातील श्रीमती अश्विनी शिंदे आणि श्री. योगेश शिंदे यांनी सुरू केलेले स्टार्टअप आहे. बांबू टूथब्रश, बांबू इअरबड्स, कॉर्पोरेट गिफ्ट आर्टिकल्स आणि बरेच काही यासारख्या नाविन्यपूर्ण बांबू उत्पादनांचा वापर करून प्लॅस्टिक उत्पादनांची जागा देऊन गरीब माणसाच्या लाकडापासून शहाण्या माणसाच्या इमारतीत बांबूची धारणा बदलणे हा प्राथमिक उद्देश आहे.

बांबू इंडियाला बांबूबद्दलचा सामान्य समज 'गरीब माणसाचे लाकूड' वरून 'शहाण्या माणसाचे लाकूड' असा बदलायचा आहे.  हे उत्पन्नासाठी नाही, तर  परिणामांकरिता आहे .!   It’s not for the income, but for the outcome.  हे त्यांचा मिशनच ब्रीदवाक्य  .....

उद्योजक योगेश शिंदे यांच्यासाठी, जेव्हा ते स्टार्टअप करत होते तेव्हा पर्यावरणाच्याआहे  काळजीला प्राधान्य नव्हते. बार्कलेज, पुणेचे माजी सहयोगी उपाध्यक्ष, म्हणून जर्मनीमध्ये तैनात होते आणि प्रत्येक मध्यमवर्गीय भारतीयाचे जागतिक प्रवास आणि समृद्धीचे स्वप्न साकार करत होते. कुटुंबाच्या वार्षिक सुट्टीत भारतात परत आल्यावर त्याला धक्का बसला, जेव्हा त्याला कळले की त्याच्या जवळच्या कौटुंबिक मित्राने, व्यवसायाने शेतकरी, आत्महत्या केली आहे. ते म्हणतात, “माझ्या आयुष्यात पहिल्यांदाच शेतकरी आत्महत्येबद्दल मी ऐकत होतो असे वाटत नव्हते. पण वैयक्तिक पातळीवर याचा प्रभाव मला पहिल्यांदाच जाणवला."

योगेश संपूर्ण युरोपच्या प्रवासादरम्यान पाश्चात्य शेतकरी आणि त्यांचे भारतीय सहकारी यांच्यातील आर्थिक विषमतेमुळे थक्क झाले होते. आता त्यावर उपाययोजना करण्याचे त्यांनी ठरवले आहे. ते म्हणतात, “प्रत्येकाला आपल्या समाजासाठी, लोकांसाठी आणि देशासाठी काहीतरी करायचे असते. मी अपवाद नाही. आपण सतत सरकार आणि समाजाला दोष देत राहू शकत नाही. पण मी त्यांच्यासाठी काय करतोय? मी माझ्या शिक्षणाचा सर्वोत्तम मार्गाने वागला पाहिजे आणि त्याचा उपयोग केला पाहिजे." युरोपियन शेतकऱ्यांच्या समृद्धीमागील एक प्रमुख कारण योगेशला सापडला, ते म्हणजे शेती आणि संस्कृतीचा अखंड एकीकरण. “उदाहरणार्थ, बार्ली हे जर्मनीतील प्रमुख पीक आहे. म्हणूनच ते त्यांच्या बिअर संस्कृतीला प्रोत्साहन देतात. आता जर्मनी हे बिअर फेस्टसाठी जगप्रसिद्ध ठिकाण आहे. फ्रान्समध्ये, मला त्यांच्या वाइन संस्कृतीच्या बाबतीत तेच खरे वाटले,” तो स्पष्ट करतो. पुण्याचा मुलगा असल्यामुळे योगेशला महाराष्ट्रात मोठ्या प्रमाणात बांबूची लागवड त्याच्या हेतूंसाठी योग्य वाटली. पुढील अभ्यास केल्यावर, बांबूचा वापर करून शेतकरी समुदायाला मदत करणे आणि आमचे जीवन नष्ट करणाऱ्या प्लास्टिकच्या साथीला लक्ष्य करणे या दुहेरी उद्देशाने त्यांनी शोध घेतला.

बांबू इंडिया - सामाजिक उद्योजकता" च्या अस्तित्वाचे प्राथमिक उद्दिष्ट खालील अटी पूर्ण करून विद्यमान बांबू उत्पादन विकास प्रक्रियेत मूल्य जोडून मोठ्या समस्येचे निराकरण करणे आहे:

 

बांबू प्रक्रिया आणि उत्पादन विकासासाठी तंत्रज्ञानाचा वापर करा.काही नवीन उत्पादने.

शेवटी, एखादी मोठी समस्या सोडवण्यासाठी काहीतरी करा ज्याकडे सरकारने दुर्लक्ष केले असेल किंवा योग्यरित्या केले नसेल.

जेव्हा तुम्ही बांबू इंडिया उत्पादने खरेदी करता आणि त्याचा आनंद घेता तेव्हा तुम्ही सामाजिक बदलाच्या नाविन्यपूर्ण कार्यक्रमाचा अविभाज्य भाग बनता. स्वत:चा व्यवसाय यशस्वीपणे चालवल्याने ग्रामीण भारतातील कारागिरांना स्वत:साठी, त्यांच्या कुटुंबासाठी आणि त्यांच्या समुदायासाठी एक नवीन, चांगले भविष्य घडवण्याची संधी मिळते. आम्‍हाला तुम्‍हाला अद्वितीय पण बहुमुखी, सुंदर, पारंपारिक आणि नाविन्यपूर्ण हस्तकला उत्‍पादनांचा संग्रह ऑफर करण्‍याचा अभिमान वाटतो.

शतकानुशतके, मानव विविध प्रकारे दात स्वच्छ करत आहेत, ज्यामध्ये काठ्या चघळण्यापासून ते पोर्क्युपिन क्विल्स वापरण्यापर्यंत, हॉग ब्रिस्टल्स आणि घोड्याच्या केसांच्या केसांपासून बनवलेल्या प्राथमिक टूथब्रशचा अवलंब केला जातो. परंतु आज आपण वापरत असलेले नॉन-बायोडिग्रेडेबल प्लास्टिक 1938 मध्ये सादर केले गेले. तेव्हापासून उत्पादित केलेले प्रत्येक प्लास्टिक कुठेतरी लँडफिलमध्ये कुजत बसते आणि आमच्या दंतचिकित्सकांना आनंद देण्यासाठी आम्ही दर तीन महिन्यांनी नवीन खरेदी करत असतो. निर्माण होणाऱ्या प्लास्टिक प्रदूषणात प्लास्टिक पिशव्यांनंतर टूथब्रशचा क्रमांक लागतो. भारतात, प्रत्येक महिन्याला 150 दशलक्षाहून अधिक टूथब्रश फेकले जातात.

गरीब माणसाच्या लाकडाचे रिब्रँडिंग करून योगेश आणि त्यांची पत्नी अश्विनी शिंदे यांनी २०१६ मध्ये पुण्याजवळील वेल्हे गावात बांबू इंडियाची स्थापना केली. त्यांना बांबूबद्दलची सर्वसामान्य समज 'गरीब माणसाचे लाकूड' वरून 'शहाण्या माणसाचे लाकूड' अशी बदलायची होती. प्रबळ हस्तकला आणि फर्निचर उद्योगापासून दूर जा आणि घरगुती प्लास्टिक उत्पादनांना व्यवहार्य पर्याय तयार करण्यासाठी बांबूचा वापर करा. बांबू इंडियाच्या उत्पादनांच्या

कॅटलॉगमध्ये स्पीकर, नोटबुक, कपड्यांचे पेग, पेन, डेस्क ऑर्गनायझर्सपासून ते अर्थातच बहुसंख्य टूथब्रशपर्यंत अनेक उदाहरणे आहेत. हे ई-कॉमर्स प्लॅटफॉर्मद्वारे विकले जातात. त्यांच्याकडे अनेक ऑफलाइन टाय-अप आणि मार्ग आहेत जिथे ते त्यांचा माल विकतात.

प्लॅस्टिक समस्या

 बांबू इंडियाचे बायोडिग्रेडेबल पॅकेजिंग प्लास्टिक, विनाशकारी जीवाश्म इंधन उद्योगाचे उप-उत्पादन, जैव-डिग्रेडेड होण्यासाठी एक हजार वर्षे किंवा त्याहून अधिक वर्षे लागतात. ही हानिकारक रसायनांनी बनलेली एक विषारी सामग्री आहे ज्याने आपल्या परिसंस्थेवर आणि आपल्या शरीरावर आक्रमण केले आहे. 2050 पर्यंत महासागरांमध्ये माशांपेक्षा जास्त प्लास्टिक असेल असे अभ्यास सांगतात. प्लॅस्टिकचा रोजचा वापर आपल्या रक्तप्रवाहात अंतःस्रावी-विघटन करणारी रसायने सोडतो, ज्यामुळे अनेक आरोग्य समस्या निर्माण होतात. उदाहरणार्थ, यामुळे पुरुषांमध्ये शुक्राणूंची संख्या कमी होते आणि बीपीए दूषित होण्यामुळे स्त्रियांमध्ये PCOS सारख्या जननक्षमता विकार होतात. अलीकडील अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की 1950 पासून मानवाने 8.3 अब्ज टन प्लास्टिकचे उत्पादन केले आहे आणि त्यातील बहुतेक भाग लँडफिल्समध्ये संपला आहे किंवा आपले महासागर आणि नद्या प्रदूषित झाले आहेत, ज्यामुळे आपले पर्यावरण जवळजवळ कायमस्वरूपी दूषित होण्याचा धोका आहे.

खडतर सुरुवात...................

 योगेशसाठी, स्टार्ट अप करण्याचे सर्वात मोठे आव्हान म्हणजे निधी उभारणे. अनेक बँकांनी त्याच्या कर्जाच्या विनंत्या नाकारल्यानंतर, बियाणे निधी सुरक्षित करण्यासाठी त्याने आपले घर गहाण ठेवले. जेव्हा तो म्हणतो, "आम्ही कोणत्याही बाह्य आर्थिक मदतीशिवाय पहिल्या सात महिन्यांत 50 लाख रुपयांपेक्षा जास्त व्यवसाय केला." गेल्या नऊ महिन्यांत, त्यांनी सात देशांमध्ये निर्यात केली आहे, भारतातील 5,000 हून अधिक ग्राहकांपर्यंत पोहोचले आहे, लँडफिल्समधून 20,000 किलो प्लास्टिक कचरा वाचवला आहे आणि 12 शेतकऱ्यांसाठी मौल्यवान रोजगार निर्माण केला आहे. “आता 2017 च्या अखेरीस 1,00,000 किलो प्लास्टिक कचरा रोखण्याचे आमचे लक्ष्य आहे,” ते म्हणतात. बांबू इंडिया शेतकरी कामावर “एक मोठा अडथळा म्हणजे आमचा स्वतःचा मॅन्युफॅक्चरिंग सेटअप नसणे. सध्या आम्ही बाह्य कार्यशाळांवर अवलंबून आहोत. आम्हाला आमची स्वतःची मशीन खरेदी करण्याची गरज आहे जेणेकरून आम्हाला सर्व काही एकाच छताखाली मिळू शकेल. असे झाल्यावर आम्ही वेल्हे येथे एक सामायिक सुविधा केंद्र स्थापन करू. येथे आम्हाला शेतकरी आणि कारागिरांना त्यांचे स्वतःचे सूक्ष्म बांबू व्यवसाय सुरू करण्यासाठी प्रशिक्षित करायचे आहे,” तो शेअर करतो. बांबू इंडियाचे दीर्घकालीन यश विविध घटकांवर अवलंबून आहे, कमीत कमी टूथब्रशसाठी 120 रुपये देण्याची ग्राहकांची इच्छा आहे, जेव्हा त्यांना 20 रुपयांपेक्षा कमी किमतीत प्लास्टिक मिळू शकते आणि बांबू संस्कृतीचा स्वीकार करण्याची त्यांची पातळी. योगेश आणि अश्विनी प्रचार करत आहेत. योगेशला खात्री आहे की ग्राहक ग्रहावरील संसाधनांच्या चिंताजनक ऱ्हासाबद्दल जागृत झाले आहेत आणि ते त्यांच्या जीवनशैलीत शाश्वत निवडी करण्यास इच्छुक आहेत. बांबू इंडियासाठी अपयश हा पर्याय नाही कारण ते म्हणतात, “शेतकरी आमच्याकडे मोठ्या अपेक्षेने बघत आहेत. 

ते म्हणतात  “मला प्रवास करायला आवडते आणि मी सुरुवात करण्यापूर्वी माझ्या कुटुंबासह सुमारे 20 देशांमध्ये गेलो होतो. बांबू इंडियामध्ये काम सुरू केल्यापासून आम्ही कौटुंबिक समारंभात सहभागी होण्यासाठी एक दिवसाचीही रजा घेतलेली नाही. जर्मनीतील आर्थिकदृष्ट्या समृद्ध जीवनातून भारतातील ताणतणाव असलेल्या बजेटमध्ये बदलणे खूपच कठीण आहे. हा प्रयत्न उत्पन्नासाठी नसून परिणामासाठी आहे. तर ते ठीक आहे,. योगेशसाठी, स्टार्टअपबद्दलचा सर्वात चांगला भाग म्हणजे त्याच्या ग्राहकांकडून मिळालेला प्रतिसाद. "त्यांना वाटते की ते केवळ जाणीवपूर्वक खरेदी करून समाजासाठी काहीतरी सकारात्मक करत आहेत आणि या मुद्द्यावर त्यांच्याशी जोडले जाणे हे एक रोमांचित आहे," तो म्हणतो. “आपण शेतकरी आणि समाज यांच्यातील सेतू आहोत या जाणिवेसारखे काही नाही. हे आपल्या हेतूची जाणीव वाढवते. महत्वाकांक्षी बदल घडवणाऱ्यांना त्यांचा सल्ला: “तुमच्या स्वप्नावर विश्वास ठेवा आणि तुम्ही जे करत आहात त्यावर लक्ष केंद्रित करा. .

लेख आवडलं असेल तर.....शेयर करा. आणि आणखी कुठली यशोगाथा वाचायला आवडेल ते सुचवा.....धन्यवाद